Thursday, November 13, 2008

What they say about 'Johnny and Me part 5

…της Ντίας-Μέξη Τζόουνς. Το βιβλίο αυτό σε μορφή ημερολογίου, εάν εκτιμώ σωστά η περίοδος είναι φθινόπωρο του 2004 με λήξη ημερολογιακού καλοκαιριού του 2005, περιγράφει την ζωή ενός ελληνοαγγλικού ζευγαριού σε μια κωμόπολη στην Αγγλία από την οπτική της Πηνελόπης Φωκά-Bennett (alter ego της συγγραφέως; ) την προσπάθεια προσαρμογής της στον περίεργο για τους Έλληνες αγγλικό τρόπο ζωής μέχρι το σημείο, όπου λαμβάνει την αγγλική ιθαγένεια και γίνεται και «τυπικά» Αγγλίδα. Γράφω «τυπικά», διότι η ηρωίδα δεν γκρινιάζει απλώς για την διαφορετικότητα της νέας της πατρίδας αρνούμενη κάθε αλλαγή, αλλά προσπαθεί ειλικρινά να προσαρμοστεί, χωρίς, όμως, και να χάσει ό,τι την συνδέει με την πατρίδα, όπου μεγάλωσε. Δεν είναι λοιπόν, ούτε η μίζερη, που θα βρει τα πάντα λάθος, αλλά ούτε και η «τουρίστρια», που εξιδανικεύει το ξένο και τις διαφημιστικές του απεικονίσεις. Ίσως, λοιπόν, η ονομασία της ηρωίδας ως Πηνελόπη Φωκά πριν από τον γάμο της να μην είναι τυχαία. Η μυθολογική Πηνελόπη, από βασιλική γενιά της Σπάρτης και ξαδέλφη της ωραίας Ελένης και της Κλυταιμνήστρας, γίνεται σύζυγος του Οδυσσέα και αποκτά μόνιμους δεσμούς με την νέα της πατρίδα (αλήθεια, πόσοι πολλοί μπορούν να συνδέσουν την Πηνελόπη με την ιστορία της πριν τον γάμο της με τον Οδυσσέα και την αναμονή να επιστρέψει από την Τροία; ). Έτσι και η ηρωίδα Πηνελόπη. Πηνελόπη Φωκά για την ακρίβεια σε ηθελημένες ή αθέλητες αναφορές στον μύθο, στο Βυζάντιο και στο κεφαλληνιακό παρακλάδι του Libro d’ Oro.
Ενδεχομένως να μού φαινόταν οικειότερο ένα βιβλίο της μορφής…η Λώρα και εγώ, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν βρήκα καμιά δυσκολία να το διαβάσω και το καταδιασκέδασα.
Όσοι έχουμε ζήσει ως φοιτητές στην Αγγλία, ή έστω έχουμε πάει ως τουρίστες εκεί θα βρούμε γνώριμα στοιχεία: τις διπλές βρύσες, την χλιαρή μπύρα, τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό, ενώ δεν έχει τελειώσει καλά καλά το καλοκαίρι. Θα συλλογισθούμε και τις αλλαγές, που έχουν γίνει και εδώ: διότι μπορεί να μάς φαίνεται παράξενο, όπου τα Χριστουγεννιάτικα βγαίνουν από τον Σεπτέμβριο, αλλά και εδώ έχει παρέλθει ο καιρός, όπου τα Χριστουγεννιάτικα έκαναν δειλά την εμφάνισή τους στα Νικολοβάρβαρα. Τώρα εμφανίζονται αρκετά νωρίτερα.
Όπως παρουσιάζεται το βιβλίο, δεν πρόκειται μόνο για μία περίπτωση διαφορετικών πολιτισμών, που πρέπει να βρουν ένα modus vivendi, αλλά πολιτισμών απολύτως αντιθέτων μεταξύ τους. Φαντάζομαι αυτό θα γίνεται και για χάρη του αστείου της αφήγησης. Παρεμβατική οικογένεια, έστω προσπάθειες ακόμα και από μακριά, έναντι διακριτικής (εάν και αυτή έχει τις ανησυχίες της με τον άσωτο έτερο υιό), ώριμη πολυπολιτισμική κοινωνία (χωρίς να παρουσιάζεται εξιδανικευμένα) έναντι μίας που τώρα προσπαθεί να πορευθεί πολυπολιτισμικά, συνδυασμός της παράδοσης και του μοντέρνου, έναντι απώλειας προσανατολισμού, διακριτικότητα έναντι κουτσομπολιού αυτοσυγκράτηση έναντι ανεξέλεγκτης πορείας με βάση τα συναισθήματα. Πανικός και εκμετάλλευση της εγκυμοσύνης εδώ, χαλαρότητα εκεί. Σαπουνόπερες, που δείχνουν την ζωή των πλουσίων εδώ, σαπουνόπερες, που δείχνουν την ζωή των γειτόνων τους εκεί, αφού είναι πολύ διακριτικοί για να ρωτήσουν.
Δεν εξιδανικεύει, πάντως, την νέα της πατρίδα η συγγραφέας και ο Τζόνι φαίνεται να τρομάζει και να γοητεύεται ταυτόχρονα με την ελληνική χαλαρότητα και την ευκολία έκφρασης των συναισθημάτων. Εξάλλου, πολλές φορές η διακριτικότητα δεν τους αφήνει καν να χαρούν τους κήπους τους και χρειάζεται ένας Έλληνας για να τους το δείξει. Ακόμα και η γραφειοκρατία κάνει τα λάθη της. Υπάρχουν, όμως, σημεία στα οποία πρέπει να προβληματισθούμε. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή του πικ νικ. Δεν είναι ότι η ηρωίδα πήγε με το ταπεράκι και τα πλαστικά πιάτα, όταν οι άλλοι πήγαν με καλάθια και ειδικά επί τούτω σερβίτσια. Είναι η παρατήρησή της για το πώς δίνουν προστιθέμενη ποιοτική και αισθητική αξία στην φύση, όταν εδώ θα αδιαφορήσουμε παντελώς για αυτή. Αντιστοίχως και η βόλτα υπό βροχή στην προκυμαία. Θα φροντίσουν να την χαρούν, με την μάνα της ηρωίδας να μιζεριάζει, όπως μιζεριάζουμε οι περισσότεροι Έλληνες, όχι μόνο υπό βροχή αλλά και σε υπέροχη ευδία.
Με λίγα λόγια είναι ένα όμορφο και ευχάριστο βιβλίο, το οποίο κυλά εύκολα και ενώ θα σε κάνει να γελάσεις δεν είναι ρηχό, αλλά δημιουργεί και προβληματισμούς.
Η επίκαιρη μετάφραση: Ανά το βιβλίο η συγγραφέας, δίνει κλασσικές αγγλικές λέξεις και εκφράσεις και την (πλησιέστερη) απόδοσή τους στα ελληνικά. Κάπου υπάρχει και ο όρος golden boy, τον οποίο αποδίδει ως «το καμάρι» και όχι ως «χρυσό αγόρι».


A review by Dropalos
I would like to thank Dropalos for reading my book and writing this cool review!

4 comments:

Unknown said...

Δεν καταλαβαίνω γιατί επιμένεις να μιλάς για διαφορετικούς πολιτισμούς όταν, όπως η ίδια παραδέχθηκες, οι κάλτσες συμπεριφέρονται το ίδιο και στα ελληνικά αλλά και στα αγγλικά πλυνήρια :P
:lol:

Penelope said...

Αλ δεν ξέρεις ότι δεν υπάρχουν ελληνικά πλυντήρια!!! όλα είναι εισαγόμενα ;)

Unknown said...

Ενώ η αθάνατη ελληνική σκάφη δεν εξαφανίζει κάλτσες...

Αυτό να μου πείς...

:ppp

Penelope said...

Al :)